آشنایی با انواع “رنگ‌ها”،مواد به کار رفته در رنگ چیست؟

رنگ اگرچه در لغت تنها از سه حرف تشکیل شده است اما در واقعیت نمی‌توان برای آن محدودیت و مرز قائل شد. هنگامی که شما در حال خواندن این مطلب در کامپیوتر خود هستید، رنگ ایفای نقش کرده (مباحث مربوط به فیزیک رنگ و نور و دریافت طول موج‌های مختلف توسط سلول‌های چشم) تا زمانی که می‌خواهید همین مطلب را چاپ کنید(جوهرهای چاپ) و یا زمانی که می خواهید لباس خود را انتخاب کنید (رنگرزی الیاف و پارچه) و سوار بر خودروی خود (رنگ بدنه و قسمت‌های مختلف ماشین) از طریق راه‌ها و بزرگراه‌ها (رنگ ترافیک) به کارخانه خود بروید که در آن حفاظت از سازه‌های فلزی و تجهیزات و هم‌چنین زیبایی ساختمان‌ها (رنگ صنعتی و ساختمانی) مهم است،در همگی این‌ها رنگ نقش کلیدی را دارد.با توجه به همین نیازهای وسیع،تحقیقات باعث شد تا انواع رنگ‌ها با خواص مختلف تولید شوند.

برای خرید و استعلام قیمت انواع رنگ صنعتی، دریایی و ساختمانی کلیک کنید.

حال به بررسی کلی رنگ (در اینجا رنگ مایع) می‌پردازیم. رنگ (عموما) به مایعی گفته می‌شود که شامل ذرات رنگدانه بوده و بعد از اعمال به صورت یک لایه نازک (فیلم رنگ) بر روی سطح تبدیل به لایه‌ای جامد خواهد شد. البته بعدا اشاره می‌گردد که لزوما رنگ، به حالت مایع نیست.

این رنگ‌ها معمولا به منظور حفاظت، زیبایی و ایجاد رنگ چشم‌نواز،رساندن پیامی خاص و … استفاده می‌شوند که دارای تنوع بسیار در فام (آبی، قرمز، سبز و…) و هم‌چنین نوع مواد به کار رفته است.

اجزای رنگ

به طور کلی رنگ‌ها از اجزای زیر تشکیل شده‌اند:

محمل (vehicle)

محمل از یک بایندر و رقیق کننده( مانند حلالها و آب) تشکیل شده است که بایندر در آن وظیفه تشکیل فیلم رنگ و اتصالات شبکه‌ای را برعهده دارد. ماده رقیق کننده در حین خشک شدن رنگ معمولا تبخیر شده و تنها بایندر در پوشش باقی می‌ماند.خصوصیاتی مانند براقیت، انعطاف‌پذیری، زبری و… همگی متاثر از بایندر است. بایندرها شامل رزین‌های طبیعی و یا سنتزی مانند رزین آلکیدی، آکریلیک، اپوکسی، پلی‌استر و … می‌باشند.این رزین‌ها به دو دسته ترموست و ترموپلاست تقسیم می‌شوند:

• رزین ترموپلاست: با حرارت دادن به آن تخریب نشده و ذوب می‌شود.
• رزین ترموست: رزین‌هایی هستند که در آن به دلیل تشکیل شبکه‌ای از پیوندها،در صورت حرارت دادن دچار تخریب خواهند شد.

پیگمنت (رنگدانه،ماده رنگزا و پرکننده)

پیگمنت‌ها ترکیبات جامدی هستند (نامحلول در آب) که وظیفه رنگ‌دهی را برعهده دارند. مواد رنگزا (Dye)، محلول بوده و باعث ایجاد رنگ‌های مختلف برای کارهای رنگرزی الیاف می‌شوند.پرکننده‌ها (filler) ترکیباتی هستند که با اهداف مختلفی از قبیل ایجاد یک ویژگی خاص در رنگ، کاهش هزینه‌های تولید و… استفاده می‌شوند.

پیگمنت‌ها و پرکننده‌ها انواع و اقسام مختلفی دارند که دی اکسید تیتانیوم (TiO₂) یکی از پرکاربردترین پیگمنت‌هاست.پرکننده‌هایی مانند تالک،کلسیم کربنات و … نیز از جمله پرمصرف‌ترین فیلرها به شمار می‌آیند.

افزودنی‌ها(additives)

ترکیباتی هستند که به مقدار کم و به منظور رسیدن به اهدافی مانند،کف نکردن رنگ در حین تولید، پوسته نبستن رنگ، بهبود خواص ظاهری و رئولوژیکی رنگ و … اضافه می‌شوند.

انواع رنگ ها

مراجع مختلف دسته بندی‌های مختلفی از انواع رنگ‌ها (چه براساس کاربرد، چه بر اساس ساختار و …) ارائه کرده‌اند. ما نیز در اینجا انواع رنگ‌ها را براساس توع کاربرد می‌توانیم به گروه‌های مختلف زیر تقسیم کنیم:

رنگ ساختمانی

یکی از پرکاربردترین رنگ‌ها، رنگ ساختمانی است که از آن برای رنگ‌آمیزی داخل و خارج ساختمان‌ها، منازل، ادارات، فروشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، مهدکودک‌ها و … استفاده می‌شود.از این‌رو رنگ‌های زیر را می‌توان به عنوان رنگ‌های مهم ساختمانی نام برد:

• رنگ روغنی آلکیدی
• رنگ پلاستیک
• رنگ اکریلیک

برای مطالعه بیشتر درباره رنگ ساختمانی کلیک کنید.

رنگ‌های(پوشش‌های) صنعتی و حفاظتی

با توجه به گسترش صنایع و اهمیت حفاظت از آن‌ها در برابر تخریب و هم‌چنین رسیدن به اهداف خاص، رنگ‌های صنعتی رواج یافته‌اند:

• رنگ‌های اپوکسی
• رنگ پلی‌یورتان
• رنگ مقاوم به حرارت
• رنگ یا پوشش‌های فلئورپلیمر

رنگ‌های دریایی

کشتی‌ها و سازه‌های دریایی یکی از مهمترین وسیله‌ها در استفاده از رنگ‌ها و پوشش‌هاست. رنگ‌های دریایی به منظور جلوگیری از خوردگی سازه‌ها و هم‌چنین کاهش هزینه‌های کشتی‌ها از جایگاه ویژه‌ای در رنگ برخوردار است. به طور کلی رنگ‌های دریایی به 4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1. پوشش‌های ضدخزه
2. پوشش‌های ضدخوردگی
3. پوشش ضدخزه خودصیقل شونده
4. پوشش خزه-جدا

برای مطالعه بیشتر درباره رنگ‌های دریایی کلیک کنید.

رنگ ترافیکی

راه‌ها و بزرگراه‌ها با توجه به کاربرد بسیار زیاد مردم، نقش مهمی در زندگی آن‌ها پیدا کرده است. به همین دلیل رنگ‌های ترافیکی استفاده شده در جاده‌ها نیز یکی دیگر از کاربردهای انواع رنگ‌هاست. رنگ‌های ترافیکی را با توجه به نوع آن‌ها و هم‌چنین شیوه‌ی اجرای آن می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم کرد:

• رنگ ترافیک (اکریلیک) اسپری سرد
• رنگ ترافیک اسپری گرم
• رنگ ترافیکی جداول (آلکیدی، اکریلیک و…)
• رنگ ترافیکی اسکرید و اکستروژن گرم (هیدروکربنی)
• رنگ ترافیکی کلروکائوچو
• رنگ ترافیکی چند جزئی (اکریلیک ترموست)

برای مطالعه بیشتر درباره رنگ ترافیکی کلیک کنید.

لازم به ذکر است که با توجه به وسعت بسیار گسترده رنگ‌ها، ارائه مطلب درباره تمام آن‌ها در یک نوشته نخواهد گنجید و دسته‌های دیگر از رنگ‌های به کار رفته در رنگرزی، جوهرهای چاپ و … در جای دیگر بررسی خواهند شد.